Η Παναγία η Καρυδιανή είναι μια μικρή μονή, μετόχι της Μονής Παναγίας Φανερωμένης, για την οποία καμία ιστορική ή αρχειακή πληροφορία δεν είναι γνωστή πριν από τα τέλη του 19ου αιώνα μ.Χ. Διατηρούνται κάποια κτηριακά κατάλοιπα του μικρού μοναστηριακού συγκροτήματος το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως τόπος θερινής διαμονής των κατοίκων των Μύθων κατά τον προηγούμενο αιώνα (Ψιλάκης 1993 Β, 539).
Το καθολικό αφιερωμένο στην Θεοτόκο Ζωοδόχο Πηγή είναι ένας μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με ένα εγκάρσιο ενισχυτικό σφενδόνιο διαστάσεων 2,50 Χ 6,70 μ. Στο εσωτερικό δεν διατηρεί τοιχογραφικό διάκοσμο που θα βοηθούσε στην χρονολόγησή του. Το μοναστήρι σήμερα είναι ανενεργό και ανήκει στην Ενορία Μύθων.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, κάποιες χρονιές, στις 2 Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, η εικόνα της Παναγίας δακρύζει, το οποίο θεωρείται προάγγελος συμφοράς. Από τη μονή Καρυδίου ξεκίνησε την εκκλησιαστική του πορεία ο μετέπειτα Πατριάρχης Αλεξανδρείας Μελέτιος Μεταξάκης.
Η μονή σήμερα
Μετά το θάνατο του ιερομόναχου Μελέτιου Τσιχλάκη η μονή άρχισε να παίρνει την «κατιούσα». Εντάχθηκε ως «ξωμονάστηρο» στην ενορία Μύθων και λειτουργούσε μόνο σε μεγάλες γιορτές. Τα πρώτα χρόνια η μονή ίσως είχε τελείως εγκαταλειφθεί, με συνέπεια ν’ αρχίσει σταδιακά η ερείπωση των κτισμάτων της. Κατέρρευσαν τότε τα κελιά, που έγιναν άμορφος σωρός ερειπίων. Εγκαταλείφθηκε η περιουσία της μονής, η οποία τελικά πουλήθηκε.
Το ξωμονάστηρο ξαναπήρε ζωή επί εφημερίας, του Παπα-Ηλία Ν. Χρηστάκη. Άρχισε τότε να λειτουργείται τρεις τουλάχιστο φορές το χρόνο, καθώς και όλο το Δεκαπενταύγουστο. Μετά το θάνατο του ιερέα Χρηστάκη, οι ιερείς που τον διαδέχθηκαν, πατήρ Ιωάννης Ζερβάκης, που σήμερα είναι εφημέριος της Ενορίας Νέας Ανατολής Ιεράπετρας, και ο μακαριστός Ιωάννης Κριτσωταλάκης, συνέχισαν το έργο των προκατόχων.
O νέος εφημέριος της Ενορίας, πατήρ Γεώργιος Μανθαιάκης θα λειτουργήσει την Κυριακή της Υπαπαντής στη μονή Καρυδίου μαζί με τον Αρχιμανδρίτη π. Κύριλλο Διαμαντάκη, αρχιγραμματέα της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης.
http://www.saint.gr/
www.cretanbeaches
http://104fm.gr