Γράφει ο Γρηγόρης Ιωαν. Αλυσσανδράκης
Το όνομά του και μόνο προκαλεί ρίγη θαυμασμού και συγκίνησης σε όποιον το ακούει ή το βλέπει κάπου γραμμένο. Ο λόγος για τον Ρεθεμιώτη πρόωρα χαμένο, λυράρη Ανδρέα Ροδινό. Γεννημένος το 1912 στο Ρέθυμνο με καταγωγή από το χωριό Ατσιπόπουλο (από την πλευρά του πατέρα του) και από τα Φραντζεσκιανά Μετόχια (από την πλευρά της μητέρας του), ο Ανδρέας Ροδινός είναι ο καλλιτέχνης που κατάφερε μέσα σε είκοσι δυο μόλις χρόνια ζωής να γραφτεί το όνομά του για πάντα στο πάνθεον της Κρητικής Μουσικής Παράδοσης. Δάσκαλοι του Ροδινού υπήρξαν από το 1925 και μετά ο Νικήστρατος και ο Πισκόπης, δύο καλλιτέχνες που δεν κατάφεραν να ηχογραφήσουν ποτέ κάποιο έργο αλλά ήταν πολύ αξιόλογοι και φημισμένοι για την εποχή τους.
Πρώτος λαουτιέρης του Ανδρέα Ροδινού υπήρξε ο καλλίφωνος και εξαιρετικός οργανοπαίχτης Σταύρος Ψύλλος με καταγωγή από το χωριό Επισκοπή Ρεθύμνης. Στην συνέχεια ο Ροδινός συνεργάστηκε μέχρι το τέλος της ζωής του με τον Ιωάννη Μπερνιδάκη (Μπαξεβάνη). Ο Ροδινός και ο Μπαξεβάνης η ανεπανάληπτη αυτή ζυγιά, περιόδευσε στα περισσότερα μέρη της Κρήτης και πρόσφερε ανεπανάληπτα γλέντια. Πρέπει να αναφέρουμε επίσης ότι στους δύο μοναδικούς δίσκους 78 στροφών που έχουν διασωθεί και περιέχουν διασκευές γνωστών Χανιώτικων Συρτών και μιας σειράς Κοντυλιών της Ανατολικής Κρήτης ο λαουτιέρης που συνόδευσε σεμνά και ταπεινά τον Ροδινό ήταν ο Μπαξεβάνης.
Το φιλανθρωπικό έργο του Ανδρέα Ροδινού είναι επίσης αξιοθαύμαστο. Ποιος καλλιτέχνης έδινε όλα τα χρήματα που κέρδιζε από τα γλέντια του στους φτωχούς και την εκκλησία; Μόνο ο Ροδινός! Το γεγονός αυτό σίγουρα κατατάσει τον Ροδινό σε μια κατηγορία καλλιτέχνη αξεπέραστου, μοναδικού, ανεπανάληπτου.
Το 1928 ο Χαρίλαος Πιπεράκης γνωστός Χανιώτης λυράρης που ζούσε και δρούσε στην μακρινή Αμερική επί σειρά ετών, επισκέφθηκε τον Ροδινό στο Ρέθυμνο και μάλιστα σε κοινή τους εμφάνιση στην οποία συμμετείχε και ο επίσης φημισμένος λυράρης Γιώργος Καντέρης (Καντερογιώργης) που έλαβε χώρα στην προκυμαία του Ρεθύμνου, ο Ροδινός διέπρεψε και αποθεώθηκε από το πολυπληθές κοινό παίρνοντας ταυτόχρονα και την «ευλογία» των δυο καταξιωμένων αυτών μουσικών.
Ο Ροδινός αμέσως μετά, αρνήθηκε την πρόταση του Χαρίλαου να τον ακολουθήσει στην Αμερική και έτσι μη έχοντας πλέον άλλες υποχρεώσεις αφού είχε τελειώσει το εξατάξιο Γυμνάσιο με επιτυχία, συνέχισε να προσφέρει στην μουσική μας πάντα σε συνεργασία με τον αχώριστο φίλο και λαουτιέρη του τον Γιάννη Μπερνιδάκη (Μπαξεβάνη). Το 1933 σε ηλικία είκοσι ενός ετών ο Ροδινός κατετάγη στον στρατό για να υπηρετήσει την πατρίδα. Μια πλευρίτιδα που πέρασε κατά την διάρκεια της θητείας του τον καθήλωσε για έξι μήνες στο νοσοκομείο. Μόλις παρουσίασε εμφανή βελτίωση η υγεία του σε συνδυασμό με την προτροπή αρκετών φίλων και συνεργατών του μπήκε στην διαδικασία ηχογράφησης δύο δίσκων 78 στροφών. Τα οργανικά κομμάτια που περιέχουν οι δίσκοι αυτοί που διέσωσε ο αδερφός του Μπαξεβάνη είναι τα ακόλουθα: «Ρεθυμνιώτικος Συρτός», «Αποκορωνιώτικος Συρτός», «Κισσαμνιώτικος Συρτός», «Ρεθυμνιώτικα Πεντοζάλια».
Οι δίσκοι αυτοί αναφέρουν στις ετικέτες τους κάτω από τους τίτλους των τραγουδιών ότι είναι διασκευή Ανδρεά Ροδινού τα κομμάτια που περιέχουν κάτι που δείχνει το σθένος του ανθρώπου αυτού που για όσους δεν κατάλαβαν με την αναφορά αυτή αποπιείτε της πατρότητας των μελωδιών που ηχογράφησε κάτι που ελάχιστοι λυράρηδες έχουν κάνει από τότε μέχρι σήμερα για πολλές από τις μελωδίες που έχουν ηχογραφήσει αλλά δεν έχουν συνθέσει οι ίδιοι. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Μπαξεβάνης παρότι ήταν καλλίφωνος επέλεξε συνειδητά να μην τραγουδήσει στους δίσκους αυτούς μιας και γνώριζε ότι ο αδερφικός του φίλος δεν έχει πολλούς μήνες ζωής ακόμα και έτσι οι μελωδίες τις λύρας του έμειναν αναλλοίωτες στο πέρασμα των χρόνων. Μετά την ηχογράφηση των δυο δίσκων κατά την διάρκεια της οποίας ο Ροδινός είχε ακόμη και σαράντα πυρετό, κρίθηκε σκόπιμο να μεταφερθεί ο αξεπέραστος αυτός καλλιτέχνης στο οροπέδιο Νίππους για να αναρρώσει.
Κατά την διάρκεια παραμονής τους στο οροπέδιο αυτό πολλοί φίλοι και θαυμαστές του τον επισκέφθηκαν και του παρείχαν ότι μπορούσαν προκειμένου να γίνει καλά και να επανέλθει στην ενεργό δράση. Το διάστημα παραμονής του στο οροπέδιο Νίππους ήταν δέκα ημέρες. Δυστυχώς ο χάρος δεν έκανε το χατήρι σε κανέναν από όλους αυτούς που προσεύχονταν μέρα νύχτα για να αναρρώσει ο Ανδρέας Ροδινός και έτσι στις 9 Φεβρουαρίου του 1934 ολόκληρη η Κρήτη θρήνησε τον χαμό του καλλιτέχνη που πέθανε αγκαλιά με τις δυο του λύρες. Ημέρα εθνικού πένθους για την Κρήτη η μέρα της κηδείας του μιας και έκλεισαν όλα τα μαγαζιά και αρκετά αγοραία αυτοκίνητα ακολούθησαν άδεια εις ένδειξη πένθους την σωρό του λεβέντη λυράρη που σε ηλικία είκοσι δυο ετών ταξίδεψε για την χώρα των αγγέλων.
Η διαπίστωση πολλών ότι ο κόσμος στην κηδεία του Ροδινού ήταν περισσότερος από αυτή του Βενιζέλου δείχνει ίσως με τον πιο αντιπροσωπευτικό τρόπο την αγάπη και τον σεβασμό που είχε ο καλλιτέχνης αυτός κάτι που αναμφισβήτητα είναι αξεπέραστο για την ηλικία του και τον χρόνο δράσης του στα Πολιτιστικά δρώμενα του νησιού…
Κλείνοντας το αφιέρωμά μας στον Ανδρέα Ροδινό οφείλουμε να διευκρινίσουμε τον τίτλο που επιλέξαμε και όπως ήδη έχετε δει είναι ο παρακάτω: Ανδρέας Ροδινός – «Ο πρώτος λυράρης της Κρητικής δισκογραφίας και όχι μόνο…». Η βάση της Κρητικής Μουσικής είναι ο Ανδρέας Ροδινός.
Δεν νοείτε καλλιτέχνης του παρελθόντος, του παρόντος ή του μέλλοντος που να μην αποδίδει την σειρά συρτών που ηχογράφησε ο Ροδινός ή να μην έχει ακούσει για τον καλλιτέχνη και άνθρωπο αυτό από παλιότερους μερακλήδες ή από τον δάσκαλό του. Ίσως το καλύτερο παράδειγμα για να περιγράψει κανείς το μεγαλείο της Κρητικής Μουσικής είναι η φιγούρα του Ανδρέα Ροδινού.
«Αύριο φεύγω Πλάτανε και μάδησε τα φύλλα
για δεν θα ξανά ακούσεις πια του Ροδινού την λύρα».
για δεν θα ξανά ακούσεις πια του Ροδινού την λύρα».
ΠΗΓΗ: http://kritikiparadosi.gr/