Αλήθεια, τί μπορεί να εμποδίσει το μυαλό να γυρίζει πίσω στα περασμένα, κάπου κάπου; Τί μπορεί να εμποδίζει τη σκέψη να πλανάται στα χρόνια που πέρασαν και έφυγαν αλλά άφησαν μέσα μας ζωντανές μνήμες;
Προπαντός τα παιδικά μας χρόνια είναι πάντα γαλάζια μέσα στις αναμνήσεις μας, γιατί τότε που ήμαστε μικρά παιδιά, χωρίς σκοτούρες, φροντίδες και βάσανα, όλα ήταν γεμάτω νοστιμιά και γλύκα. Οι μεγάλες γιορτές της Χριστιανοσύνης ήταν πραγματικά γιορτές. Χριστούγεννα και Πάσχα ήταν για την οικογένεια οι σπουδαίοι σταθμοί.
Το Πάσχα! Η Λαμπρή! η Ανάσταση!
Ζούσαμε πρώτα την Μεγάλη Σαρακοστή, που διαρκεί 48 ημέρες, 7 εβδομάδες με όλους τους κανόνες της θρησκείας μας.
Προσευχή και νηστεία και κάθε απόγευμα στον εσπερινό και το “Κύριε των Δυνάμεων” ή Τους Χαιρετισμούς της Παναγίας κάθε Παρασκευή.
Οι γονείς μου ήσαν πιστοί Χριστιανοί, πολυ θρησκευόμενοι ανθρωποι. Κάθε Κυριακή πηγαίναμε οπωσδήποτε όλοι στην εκκλησία για την θεία λειτουργία. Ελεγαν: “Δικαιολογία για να μην πας είναι μόνο αν καίγεται το σπίτι σου και από τις 4 γωνιές”.
Μόλις άκουγαν την καμπάνα να κτυπά παρατούσαν τα πάντα και έτρεχαν στην εκκλησία. Κάθε Κυριακή και γιορτή θυμάμαι, ολοκληρη η οικογένεια, τα τρία παιδιά και οι γονείς πηγαίνουμε στην εκκλησία της ενορίας μας. Ο πατέρας μου είχε το δικό του στασίδι, δίπλα στον αριστερό ψάλτη και καθόταν πάντα εκεί. Κι εγώ βέβαια από μαθήτρια ακόμη, ήμουνα πάντα σε όλα τα εκκλησιαστικά και φιλανθρωπικά δρώμενα, έργα. Μέλος πάντα του Φιλοπτώχου Ταμείου έβγαινα πάντα σ’όλους τους εράνους, μαζεύαμε χρήματα και για τους φτωχούς, τους άπορους. Αυτό γινόταν τις μεγάλες γιορτές, Χριστούγεννα, Πάσχα και Απόκριες. Το Σάββατο πριν από την Μεγάλη Εβδομάδα γιορτάζαμε την Ανάσταση του Λαζάρου που όλοι ξέρομε τι έγινε εκείνη την ημέρα. Ολη την Μεγάλη Εβδομάδα πηγαίναμε απαραιτήτως στις αγρυπνίες. Η Κυριακή προ της Κυριακής του Πάσχα είναι η Κυριακή των Βαΐων.
Γιορτάζομε τότε την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα που τον υποδέχθηκαν με κλάδους ελαίας και βαΐου. Εκείνη την ημέρα ψάλλεται η Ακολουθία του Νυμφίου και μετά αρχινάει η Μεγάλη Εβδομάδα.
Τα μεσάνυχτα του Μ. Σαββάτου ανασταίνεται ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός και οι καμπάνες όλης της Χριστιανοσύνης αρχίζουν να κτυπούν χαρμόσυνα και ασταμάτητα. Οι ιερείς ψάλλουν με κατάνυξη το Χριστός Ανέστη και όλοι χαίρονται και πανηγυρίζουν. Σαν μικρά παιδιά κρατούσαμε πάντα ένα κόκκινο αυγό στην τσεπούλα μας και μόλις ακουγόταν το χαρμόσυνο μήνυμα της Αναστάσεως το βγάζαμε και αρχινουσαμε να τσουγκρίζομε με άλλα παιδιά.
Τώρα στο μυαλό μας έρχονται πολλές και ευχάριστες αναμνήσεις από εκείνα τα πασχαλινά βιώματα.
Στην κουζίνα να βάφονται τα κόκκινα αυγά και η μαμά να σου λέει, να πάρεις ένα πανάκι, να το λαδώσεις, και να αρχίσεις να σκουπίζεις με αυτό το λαδωμένο πανάκι τα φρέσκοβαμμένα αυτά για να γυαλίσουν. Αλλοτε κολλούσαμε σχετικές χαλκομανίες και τα βάζαμε στις πιατέλλες για να είναι το καλύτερο πασχαλινό στολίδι αυτές τις αναστάσιμες ημέρες.
Αλλη ανάμνηση ζωηρή και όμορφη είναι τα υπέροχα λαμπροκούλουρα, μεγάλα ή μικρά, οι λεγόμενες κουκουναρές, με ή δύο κόκκινα αυγά. Ερχόταν από τον φούρνο της γειτονιάς, και εγέμιζε το σπίτι όλο με μια υπέροχη πασχαλινή μυρωδιά.
Εφτιαχναν μικρές κουκουναρές με ένα κόκκινο αυγό για τα παιδιά και πιο μεγάλες, για τους μεγάλους με δύο αυγά. Ε, αυτό βέβαια, γίνεται και σήμερα, αλλά συνήθως τα αγοράζουν έτοιμα από τους φούρνους ή τα ζαχαροπλαστεία γιατί οι σημερινές νοικοκυρές δεν έχουν πολύ χρόνο να διαθέσουν.
Κρητικό γλυκό ήταν και είναι και τα καλιτσούνια με τις υπέροχες γλυκές μυζήθρες που και αυτές είναι κρητικές. Ε, βέβαια πάντα αγοράζομε λευκές λαμπάδες στολισμένες με λουλούδια, κορδέλες και φιογκάκια, για να φέρομε στο σπίτι μας το Αγιο Φως την Αγία Νύχτα της Αναστάσεως.
Για σαράντα ημέρες, δηλαδή μέχρι της Αναλήψεως ο χαιρετισμός θα είναι “Χριστός Ανέστη” και ο άλλος θα απαντά. “Αληθώς Ανέστη”.
Οι αναμνήσεις, τα έθιμα και όλα τα σχετικά με το Πάσχα είναι ατελείωτα, και που να τα αναφέρεις όλα. Γι’αυτό σταματούμε τώρα εδώ αφού ευχηθούμε,
Καλό Πάσχα, Χρόνια Πολλά και του χρόνου.
* Η Ιατράκη Μαρίκα είναι καθηγήτρια Αγγλικών
ΠΗΓΗ - Αναδημοσιευση απο εφημ ΠΑΤΡΙΣ