Οι ανεπτυγμένοι αρχαίοι πολιτισμοί θεωρούσαν το μέλι ιερό, το λάτρευαν και το προσέφεραν ως δώρο στους Θεούς. Γνωρίζουμε από τον Ηρόδοτο ότι οι Έλληνες κατανάλωναν άφθονο μέλι, κυρίως οι Μινωϊτες. Ο Δίας ανατράφηκε από το νέκταρ της νύμφης μέλισσας. Ακόμη και τους ήρωες τους τιμούσαν με μέλι. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε το μέλι για την θεραπεία πολλών ασθενειών, μεταξύ των οποίων ο πονόλαιμος, το άσθμα, οι διαταραχές του ύπνου κ.α. αλλά και ο Αριστοτέλης το θεωρούσε ελιξίριο ζωής.
Τι είναι το μέλι; Είναι μια φυσική γλυκαντική ουσία, κατευθείαν από τη φύση που δεν επιδέχεται καμία επεξεργασία αντίθετα με την βιομηχανοποιημένη ζάχαρη.
Τα είδη του μελιού: Με βάση τα ελληνικά δεδομένα υπάρχουν πάνω από 40 είδη μελιού. Δυο είναι όμως οι βασικές κατηγορίες του μελιού.
1. Το ανθόμελο που παράγεται από το νέκταρ των λουλουδιών κι έτσι έχουμε μέλι
Θυμαριού
Πορτοκαλιάς
Ερείκης
Καστανιάς
Ηλίανθου κ.λπ.
2. Το μέλι μελιτωμάτων που παράγεται από ακάρεα που βρίσκονται πάνω στα δέντρα όπως το πεύκο και η ελάτη.
Στην Κρήτη, συναντούμε δυο κυρίως μέλια.
Το θυμαρίσιο μέλι (έντονα αρωματικό, ευχάριστο στη γεύση, ανοιχτόχρωμο)
Το πευκόμελο (δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό, καλύπτει το 65% της συνολικής παραγωγής στην Ελλάδα, σκουρόχρωμο, πλουσιότερο σε θρεπτικά συστατικά από το ανθόμελο, με λιγότερες θερμίδες)
Ένα τρίτο είδος που συναντάμε στον τόπο μας είναι το λεγόμενο πευκοθύμαρο, το οποίο προέρχεται από την ανάμιξη θυμαρίσιου μελιού με πεύκο – από μελίσσια που τυγχάνει να είναι σε περιοχές με πεύκα και θυμάρι, όπως στην Ιεράπετρα- και το οποίο μέλι δεν κρυσταλλώνει εύκολα εξαιτίας του πεύκου.
Κρυστάλλωση:
Η κρυστάλλωση αποτελεί ένα φυσικό φαινόμενο. Το θυμαρίσιο μέλι κρυσταλλώνει συνήθως σε 6-18 μήνες ανάλογα και με τις συνθήκες αποθήκευσης. Το πευκόμελο ανήκει στις
Κατηγορίες μελιού που δεν κρυσταλλώνουν.
Ένα κρυσταλλωμένο μέλι δεν είναι χαλασμένο, ούτε αποτελεί ένδειξη νοθείας. Αλλάζει η υφή του μελιού με την κρυστάλλωση, δεν χάνονται όμως οι ιδιότητες του.
Το κρυσταλλωμένο μέλι μπορούμε να το ρευστοποιήσουμε σε μπεν μαρί επί 10-15 λεπτά περίπου και επανέρχεται στην πρώτη του κατάσταση, χωρίς να χάσει τις ιδιότητες του, ίσως και για περισσότερο χρόνο.
Συσκευασία:
Η γυάλινη συσκευασία είναι σαφώς καλύτερη από την πλαστική, διότι το γυαλί είναι
ένα υλικό ουδέτερο και δεν αντιδρά με το μέλι ώστε να αλλοιωθεί η ποιότητά του.
Παράλληλα, ο αγοραστής βλέπει τι αγοράζει(χρώμα, ρευστότητα, κρυστάλλωση, καθαρότητα) σε αντίθεση με την τενεκεδένια συσκευασία.
Μέλι VS Ζάχαρη
Όπως προαναφέρθηκε, το μέλι είναι ένα φυσικό προϊόν, χωρίς χημική επεξεργασία
αντίθετα με τη ζάχαρη.
Από θερμιδικής αξίας, η διαφορά είναι μικρή