Η κρητική χλωρίδα είναι πολύ ενδιαφέρουσα, πλούσια και σημαντική. Αποτελείται από 1.706 φυτά (αυτοφυή), εκ των οποίων 178 θεωρούνται αποκλειστικά ενδημικά του νησιού και 38 ανήκουν στην ευρύτερη περιοχή Κρήτης-Καρπάθου, δηλαδή δεν βρίσκονται πουθενά αλλού στον πλανήτη. Αν και η κρητική χλωρίδα θεωρείται από τις πιο μελετημένες της Μεσογείου, είναι σίγουρο ότι επιφυλάσσει εκπλήξεις στους νέους ερευνητές. Το ανάγλυφο του νησιού, δύσβατες ορεινές περιοχές και φαράγγια που ακόμα δεν έχουν ερευνηθεί, ανατρέπει τα δεδομένα για τον αριθμό και την κατανομή των φυτικών ειδών.
Ο πλούτος της χλωρίδας της Κρήτης γίνεται περισσότερο αντιληπτός, αν ληφθεί υπόψη ότι σε μια έκταση 8.306τ.χλμ., που αντιπροσωπεύει περίπου το 6% της συνολικής έκτασης του ελληνικού χώρου, συναντάται το 28% περίπου του συνόλου των γνωστών φυτών που περιλαμβάνει ο τελευταίος. Ο πλούτος αυτός αποδίδεται στη γεωγραφική θέση, στη γεωλογική ιστορία και στην ποικιλία των βιοτόπων (οικοτόπων) του νησιού.
ΧΛΩΡΙΔΑ
Από το σύνολο των ενδημικών φυτών της Κρήτης τα αποκλειστικά ενδημικά φυτά του Νομού Χανίων αριθμούν περίπου 180 είδη. Τα 100 βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή των Λευκών Ορέων και από αυτά τα 30 απαντώνται μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή (στενοενδημικά των Λευκών Ορέων).
Ανθρωπογενείς κυρίως επιδράσεις, όπως πυρκαγιές, παράνομη βόσκηση και υπερβόσκηση, διάνοιξη αγροτικών δρόμων, αρδευτικά έργα στις ορεινές περιοχές, ανεξέλεγκτος τουρισμός και διάφορες οικιστικές δραστηριότητες, είναι από τα κυριότερα αίτια υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού. Σύμφωνα με το «The red data book of rare and threatened plants of Greece» (Κόκκινο βιβλίο για τα απειλούμενα φυτά της Ελλάδας) (Phitos et al, 1995), έχουν καταγραφεί 67 απειλούμενα φυτά στην Κρήτη, από τα οποία τα 30 βρίσκονται στην περιοχή των Λευκών Ορέων και τα 21 αποκλειστικά στο Νομό Χανίων. Για την προστασία των παραπάνω ενδημικών ειδών στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ) έχουν σχεδιαστεί και υλοποιούνται ένας βοτανικός κήπος και μια τράπεζα σπερμάτων (σπόρων), όπου θα συμπεριληφθούν όλα τα παραπάνω ενδημικά, σπάνια και απειλούμενα φυτά της Κρήτης. Επιπλέον, αυτό τον καιρό μπορεί κανείς να δει τα φυτά αυτά στο Βοτανικό Μουσείο του ΜΑΙΧ. Επίσης, τα ενδημικά και σπάνια φυτά των Λευκών Ορέων θα εκτίθενται στο νέο «Κέντρο πληροφόρησης για τον κρητικό Αίγαγρο», που θα λειτουργήσει σύντομα στην περιοχή του Ομαλού.
Πληροφορίες: Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ), Χανιά, Κρήτη. Τηλ. (0821) 81151, φαξ: (0821) 81154, e-mail: alkinoos@maich.gr