Με τη συμμετοχή 10 εκ των συνολικά 14 Ορθοδόξων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, πραγματοποιείται από τις 09:00 η Μικρή Σύναξη των Προκαθηµένων των Αυτοκέφαλων Ορθόδοξων Εκκλησιών στην Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ορθόδοξη Ακαδηµία Κρήτης, σηματοδοτώντας ουσιαστικά την έναρξη των εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Προδρεύων ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και μεγάλος απών ο Πατριάρχης Ρωσίας Κύριλλος, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι η Μόσχα θα στείλει παρατηρητή στις εργασίες της Συνόδου.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της επτροπής επεξεργασίας του μηνύματος Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ «έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία προπαρασκευής του μηνύματος. Το μήνυμα θα παρουσιάσει σήμερα ο Παναγιώτατος στους προκαθημένους οι οποίοι έχουν και την ευθύνη της εγκρίσεως της βελτιώσεως αυτού, για το φέρουν από τη Δευτέρα στις εργασίες της Μεγάλης Συνόδου. Είναι ένα μήνυμα προς τον κόσμο το οποίο θα μείνει ως ένα ιστορικό κείμενο. Είναι ένα μήνυμα που απευθύνεται κυρίως στον κόσμο και θα εγκριθεί μαζί με τα άλλα της Αγίας Συνόδου.
Εμείς πρέπει να δώσουμε στον κόσμο μια ελπίδα, κάτι το διαφορετικό. Αυτό που περιμένει να ακούσει. Όχι αυτό, που θέλομε εμείς να περάσομε. Πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να μιλήσομε μια άλλη γλώσσα να αναφέρομε τα προβλήματα που υπάρχουν στον κόσμο και αυτό, περιγράφει και το μήνυμα ακριβώς».
Ο κ. Εμμανουήλ απαντώντας σε ερώτηση για το αν έχουν αλλάξει στάση οι Προκαθήμενοι εκκλησιών που δεν συμμετέχουν στη Σύνοδο τόνισε ότι «Εμείς ελπίζουμε ότι οι εκκλησίες οι οποίες είναι απούσες θα μπορέσουν να έλθουν. Και γιατί να μην έλθουν. Η Ορθοδοξία είναι εδώ και τους καλεί όλους. Εμείς δεν βάζουμε όρια. Εμείς θέλομε να δείξουμε την ενότητα της εκκλησίας και αυτή την έννοια έχει η Μεγάλη και Αγία Σύνοδος».
Χθες έφθασαν στην Κρήτη οι αποστολές του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και των Αυτόνομων Εκκλησιών της Ελλάδας, της Ρουμανίας, της Πολωνίας και της Αλβανίας, ενώ απουσιάζουν τα Πατριαρχεία Αντιοχείας, Ρωσίας, Βουλγαρίας και Γεωργίας, τα οποία εξ αρχής είχαν συμπορευτεί με τη στάση του Πατριαρχείου Μόσχας.
Στην Κρήτη βρίσκεται από το απόγευμα της Τετάρτης ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος. Το Πατριαρχείο Σερβίας αποφάσισε να λάβει μέρος –το μόνο μεταξύ των σλαβόφωνων–, ζητώντας, ωστόσο, κατά τις εργασίες της Συνόδου να ληφθούν υπ’ όψιν και οι θέσεις των άλλων Εκκλησιών. Σε αντίθετη περίπτωση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της αποχώρησης.
Οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών αναμένονται στο Ηράκλειο, το απόγευμα του Σαββάτου. Στις 18:30 ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός, θα τους υποδεχθεί στον Ι.Ν. Αγίου Τίτου, όπου θα τελεστεί Δοξολογία και ο Εσπερινός της Πεντηκοστής. Θα ακολουθήσει δεξίωση προς τιμήν τους στο ξενοδοχείο Atlantis και οι Ιεράρχες θα καταλύσουν σε κεντρικά ξενοδοχεία της πόλης.
Την Κυριακή (19/6) στις 8:00 θα τελεστεί ο Όρθρος της Πεντηκοστής στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά και ακολούθως η Θεία Λειτουργία της Πεντηκοστής και Συλλείτουργο της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητας Οικουµενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολοµαίου και των Μακαριωτάτων Προκαθηµένων των Αυτοκέφαλων Εκκλησιών.
Με το πέρας των Ιερών Ακολουθιών, θα στηθεί υπαίθριος μπουφές στην Πλατεία της Αγίας Αικατερίνης Σιναϊτών, από τον Δήμο Ηρακλείου, και θα ακολουθήσει στις 14:00 το επίσημο γεύμα προς τιμήν τους από τον Πρόεδρο της Δηµοκρατίας, κ. Προκόπη Παυλόπουλο στον “Κήπο των Aισθήσεων” στις Μαλάδες.
Τα μέτρα ασφαλείας είναι αυστηρά ενώ θα ισχύσουν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο Ηράκλειο, από το μεσημέρι του Σαββάτου έως το μεσημέρι της Κυριακής, οπότε και οι Ιεράρχες θα επιστρέψουν στα Χανιά.