ΣΤΟΥ ΤΣΟΥΛΗ ΤΟ ΜΝΗΜΑ
Η θέση "Σελί της Χορτασάς"βρίσκεται "του Τσούλη το Μνήμα" μεταξύ των οικι-
σμών Κάτω Μετόχι και Τοίχος στο δυτικό πέρασμα από Ηράκλειο προς Οροπέδιο,
από όπου περνούσε ο παλαιός βασικός οδικός άξονας. Το σημείο δεσπόζει μεταξύτων θέσεων Λύττος και Ασκοί. Πρόκειται για θέση στρατηγικής σημασίας καθώςείναι δυνατός ο έλεγχος οποια-σδήποτε προσέλευσης από τα βορειοδυτικά προς τοΛασίθι. Κατά τις επιφανειακές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχήβρέθηκαν κεραμικά περιόδου Μεσομινωικής Ι ,ενώ μικρή ποσότητα απ'ο αυτά θαμπορούσαν να χρονολογηθούν και στην Μεσομινωική ΙΙ, περίοδο.Η συγκέντρωσητης κεραμικής αποδεικνύει την ύπαρξη μινωικής εγκατάστασης, η οποίο φαίνεταιπως καταστράφηκε μάλλον από πυρκαγιά.
Ο ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΣ ΤΣΟΥΛΗΣ
Ο Τσούλης ήταν γενίτσαρος, παραβίαζε τον κώδικα της τιμής των κοινωνιών του
κρητικού χωριού, τσαλαπατούσε την ηθική τους και μια ομάδα ψυχωμένων Λασι-
θιωτών το 1817 στο Λάκκο της Χορτασάς, νότια από το παλιό μονοπάτι αποφά-
σισε την εξόντωσή του. Του έστησαν λοιπόν ενέδρα στη θέση Σελί της Χορτασάςκαιτον δολοφόνησαν. Στη συνέχεια έκοψαν το κεφάλι του και κρέμασαν στη σέλατου αλόγου του, αφήνοντας ελεύθερο το ζώο που επέστρεψε στο χωριό τουΤσούλη,στους Ασκούς Πεδιάδας, μεταφέροντας την είδηση για την εξόντωση του γενίτσαρου.Το ακέφαλο πτώμα το έριξαν σε μια γούσπα και το κάλυψαν με χώμα και πέτρες.Πάνω στον πρόχειρο αυτό τάφο, οι Χριστιανοί που περνούσαν έριχναν από μια πέτραπου συνοδευόταν από την κατάρα «έτσι να πάνε όλοι οιΤούρκοι». Με την πάροδοτου χρόνου σχηματίστηκε ένας μεγάλος πέτρινοςσωρός οδηγώντας στην καθιέρωσηνέου τοπονυμίου. Το Σελί της Χορτασάς μετονομάστηκε σε «Τσούλη Μνήμα» καικαταγράφεται ως επίσημη ονομασία της θέσης και στην χαρτογράφηση της γεωγρα-φικής υπηρεσίας στρατού..http://pezopories.blogspot.gr/